9 سوال مهم در مورد آرتروز و تعویض مفصل زانو

9 سوال رایج در مورد جراحی تعویض مفصل زانو

بازگشت کامل به راه رفتن مستقل بعد از فیزجراحی تعویض مفصل زانو ( جراحی آرتروز زانو ) از مهمترین سوالات بیماران می باشد که بسته به سن و جنس بیمار , درمان فیزیوتراپی و وزن بیمار متفاوت است ولی به طور کلی حدودا  یک و نیم ماه میتوانند به زندگی عادی خود برگردند .

چه عواملی زانو را مستعد آسیب میکند ؟

• سبک زندگی: مانند پله بالا و پایین رفتن زیاد , مشاغل سخت و ایستادن های طولانی

• سن : با بالا رفتن ریسک تخریب و فرسایش غضروف بین مفصلی زانو افزایش می یابد

• وزن : که تاثیر مستقیم بر سرعت تخریب غضروف دارد

• ژنتیک : افراد دارای ابنرمالیتی های ساختاری دارای ریسک بالاتری برای درگیری با آرتروز زانو دارند

آمارها نشان می دهد در ایران 305 هزار نفر شرایط کاندید عمل تعویض مفصل زانو هستند و در حال حاضر سالانه 52 هزار عمل تعویض مفصل زانو انجام می شود از طرفی ، عمل تعویض مفصل زانو ، عملی پیچیده و پرهزینه است و همین موضوع باعث میشود که بیماران همواره به دنبال متخصص ارتوپد و نیز مرکز فیزیوتراپی مناسب برای توانبخشی باشند که دقیق تر بگوییم مرکز فیزیوتراپی خوب باشند تا به سرعت به زندگی عادی خود برگردند

• در ادامه به چند سوال شایع که از طرف بیماران پرسیده می شود پاسخ میدهیم.

• منظور از تعویض مفصل زانو چیست ؟

عمل تعویض مفصل زانو عمل جراحی است که طی آن مفصل آسیب دیده بیمار به طور کامل با مفصل مصنوعی یا همان پروتز زانو جایگزین می شود تا درد , مشکل در راه رفتن و خم و راست شدن زانو از بین برود. عملکرد این مفصل جدید ، به طور کامل مشابه مفصل واقعی است و چنانچه بیمار با توجه به توصیه ای پزشک جراحی انجام داده باشد و درمان فیزیوتراپی تعویض مفصل زانو را به طور کامل انجام دهد , زانوی جراحی شده سالیان متمادی کار خواهد کرد

• پروتز مصنوعی زانو چند سال دوام دارد؟

پروتز مصنوعی زانو ، چنانچه بیمار به توصیه های جراح توجه داشته باشد 20 الی 25 سال دوام خواهد داشت که به عواملی چون  وزن بیمار , تبحر جراح ، نوع پروتز ، تکمیل درمان فیزیوتراپی بیمار و نحوه استفاده صحیح از پروتز دارد .

• تعویض مفصل زانو برای چه افرادی لازم است ؟

مفصلی که به هر دلیلی کاملا از کار افتاده و غضروف مفصلی از بین رفته است ، قابل ترمیم و درمان نیست , اما با توجه به سن و اینکه  با روش های نگهدارنده مانند فیزیوتراپی و داروهای ضد درد نتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد .

• البته درصد زیادی از افرادی که عمل تعویض مفصل زانو برای آنها انجام می شود افراد بالای 60 سال هستد.

جراحی تعویض مفصل زانو چگونه انجام میشود؟

1. حین عمل قسمت انتهایی استخوان ران و ساق برش داده میشود و آن را با پروتز مصنوعی مفصل زانو جایگزین می شود  کشکک زانو نیز چنانچه دچار تخریب باشد ، تعویض می گردد.

2. البته بیمارانی که سن آنها کمتر از 60 سال است از روش های جایگزین مانند ارتروسکوپی داخل مفصل یا استئوتومی نیز میتوان بهره گرفت.

بیمار چند روز پس از عمل تعویض مفصل زانو می تواند راه برود ؟

• در صورت همکاری بیمار, ایشان میتواند از روز بعد از جراحی راه برود و فیزیوتراپی را شروع کند .
• بطور کلی معمولا بیمار طی یک ماه میتواند عصایش را کنار بگذارد و طی چند جلسه ی فیزیوتراپی نیز عوارض بطور کامل رفع می گردد و بیمار میتواند به زندگی عادی بازگردد .

آیا جراحی تعویض مفصل زانو ، درمان جایگزین دارد ؟

برای بیمارانی که از نظر سنی و شدت درگیری مفصل نیاز به درمان جراحی ندارند,  ولی در عین حال دچار درد در ناحیه زانو هستند  با فیزیوتراپی و اقدامات درمانی معمول و نیز در مواردی میتوان از تزریقات داخل مفصلی استفاده کرد .

منظور از سایش غضروف مفصلی چیست؟

بیماری استئوارتروز زانو یا همان سایش غضروف مفصلی ، بیماری پیشرونده تخریب غضروف بین استخوان های مفصل  است که در بیشتر موارد  از سنین 45 سال به بالا بروز می کند . البته افرادی در معرض بیشتر این آسیب هستند :

1. افرادی که دچار مشکلات ژنتیکی ، انحراف پا و سایر هستند

2. افراد کم تحرک یا پرتحرک که فشار زیادی به زانو وارد میکنند

3. افرادی که به علت بیماری های زمینه ای درگیر پوکی استخوان هستند

چه نکاتی را برای مراقبت از غضروف مفصل زانو باید در نظر داشت؟

در تمام مفاصل ، یک لایه واسط بنام غضروف وجود دارد و از آنجاییکه این غضروف قابل ترمیم نیست ، باید با تغییر سبک زندگی و جایگزین کردن سیک صحیح ، از آن مراقبت کرد . به بیماران توصیه می شود که :

1. با یک پیاده روی سبک روزانه و ترجیحاً داخل آب در صورتی که خط آب تا سینه بیمار بیاید که عمق مناسبی می باشد

2. پرهیز از استفاده مکرر از پله ، خصوصا پایین رفتن از پله ، یا سطوح های شیب داری رو به پایین

3. پرهیز از چهار زانو یا دو زانو نشستن

4. استفاده از دستشویی فرنگی به جای دستشویی های سنتی